zaterdag 28 augustus 2010

Chili jam uit Amsterdamn

spaanse pepers en tomaatjes
Mijn Spaanse peper avontuur levert heel wat chili's op en al een tijdje loop ik met de gedachte rond daar jam van te maken. Ik ben over het algemeen - op mijn ochtendboterham-zoet na, wat meestal pindakaas betekent - een hartige tante. 

Niets zo lekker dan een lunch met heerlijk vleesbeleg of een goed stuk kaas. Lekkere tapas of een toastje bij de borrel verkies ik meestal boven een petitfourtje of een stukje cake. En als het al zoet is, dan liever niet mierzoet. 

Waarom ik dus direct aan jam dacht gemaakt van pepers en niet aan sambal is me eigenlijk een raadsel. Maar goed, we willen wat en zoeken dus en vinden op Nederlandstalige webpagina's niet veel maar in het Engels-Amerikaanse struikel je over de chili jam recepten.

Deze jam wordt niet op de ochtendboterham gegeten. Men serveert het goedje bij een kaasplateau of naast cold meats - bijvoorbeeld koude kalkoen de dagen na kerst, vandaar dat een potje chili jam in Angelsaksische landen vaak als kerstcadeautje wordt gegeven.

Dat zou dus helemaal naar mijn smaak moeten zijn ware het niet dat ik nooit koud vlees als hoofdgerecht serveer en me verre houd van smeerseltjes op de kaas of ham op boterhammen. Ik eet ook geen kipnuggets of Thaise viskoekjes of gewokte gamba's die zo'n sausje nodig hebben.

Kijk en dan is de jam opeens een sausje geworden of een smeerseltje en nou ja, ik ga het gewoon maken en kijk wel hoe ik het ga gebruiken. Ondertussen vraag ik me af, hoe het goedje in het Nederlands genoemd wordt.

Het Engelse woord jam laat zich als jam vertalen maar wat ik ga maken is geen jam, lijkt erop maar is het niet. Ik open Van Dale en zet de verschillende betekenissen van jam, marmelade en confituur onder elkaar. 

Je hebt ook nog chilisaus. Ik kom er niet uit. Ergens lees ik over chutneys en het woord relish komt voor op een van de webpagina's die ik lees. Ook die termen zoek ik op in Van Dale.

Chili jam uit Amsterdamn
Het helpt niet. Geen van de omschrijvingen past bij het brouwsel dat ondertussen in de pan zit. Ik zoek op what is the difference between en zo kom ik op een site waar ik wel meer culinair aanvaardbare definities van het kookmengsel van vruchten-suiker-en-andere-ingrediƫnten vind.

Op basis van wat ik daar lees besluit ik dat ik een Spaanse peper chutney* aan het maken ben, maar stiekem noem ik het gewoon chili jam (Nederlandse uitspraak, Amsterdams accent :-). Ik maakte haar - ze is als een vrouw: zoet, vurig, heet - op basis van een recept op de BBC Good food site.

Aangepast aan mijn smaak en wensen - zonder mijn toevoegingen was de jam veel maar dan ook veel te heet - is dit hoe je chili jam uit Amsterdamn maakt:

bijna alle ingredienten
4 rode paprika's - ik had 3 rode en 1 gele
4 rode pepers - een van mijn pepers was nog niet rood
1 cm verse gember
4 teentjes knoflook
1 bakje (250 gr) roma tomaatjes
400 gr lichtbruine basterdsuiker
1 eetlepel honing
sap en pulp van 2 grote mandarijnen
2 stukken gegrilde rode paprika uit een potje van AH (zoek bij de olijven e.d.)
250 ml rode wijnazijn
snuifje zout

WAARSCHUWING: wrijf niet door je ogen of je gezicht nadat je de pepers hebt gesneden!!!

Schil de gember en knoflook, ontdoe de pepers en paprika's van zaadlijsten en steeltjes. Snijd pepers, verse paprika, knoflook en gember in grove stukken en doe ze in een blender of vijzel. Schep het mengsel in een pan met dikke bodem en voeg tomaten, suiker en azijn toe. Breng aan de kook en schuim af. Proef!

Doe een eetlepel (of meer naar smaak) honing in de pan met de gegrilde paprika's en iets zout. Knijp of pers mandarijnen boven de pan uit en voeg eventueel het pulp van het vruchtvlees toe. Roer en proef! Is het te heet, voeg dan meer paprika's en mandarijnen en honing of suiker toe. Temper het vuur zo dat het goedje blijft pruttelen maar niet overkookt of aanbrandt.

de oogst
Na enige tijd, het originele recept zei 50 minuten maar het duurde bij mij langer, zal de jam binden. Roer nu wat vaker. Check of de dikte goed is door een theelepel hete jam op een bordje af te laten koelen. Proef opnieuw. Haal als je er het geduld voor hebt eventueel de velletjes van de tomaten uit het brouwsel.

Zorg dat de glazen potjes - liefst direct uit de afwasmachine - goed ontsmet zijn. Zet ze op een vochtige theedoek en vul met het iets afgekoelde mengsel. Deksel erop en de potjes omgekeerd 5 minuten laten staan. Ik vulde er de vijf kleinste glazen potjes mee die ik kon vinden.

Bewaren in de koelkast of onaangebroken in een koele donkere kast.

Kate
28 augustus 2010


p.s. het is inmiddels zondag 29 augustus en ik heb net een boterhammetje gegeten met chili jam. Heerlijk! Pittig en zoet - maar niet te - echt een jam voor volwassenen :-). Die vier potjes komen wel op, ook als ik ze niet weggeef.



*Chutneys are basically condiments which usually consists [sic] of a mix of chopped fruits, vinegar, spices and sugar cooked into a chunky spread.