Shakespeare's geboorte- en sterfdag

Vandaag, op Sint George's Day wordt zowel de geboorte- als sterfdag van William Shakespeare herdacht: 23 april 1564 en 23 april 1616. 

Ik bestudeerde zijn werk een aantal jaar en zou nu een mooi passend citaat bij de dag of het jaargetijde of mijn stemming moeten kunnen ophoesten: maar helaas - dat kan ik niet.

Diepe bespiegelingen over de man, zijn werk en zijn betekenis voor de wereld heb ik op dit moment ook niet. Ik wilde slechts de man die toch een belangrijk deel van mijn studietijd beheerste een plekje geven op dit blog.

Kate
23 april 2011

De foto van het Kobbe portret van William Shakespeare, gemaakt rond 1610 en daarmee het enige portret gemaakt tijdens het leven van Shakespeare, komt van:  http://thelede.blogs.nytimes.com/2009/03/09/portrait-of-shakespeare-unveiled-399-years-late/

Accepteren

Er zijn van die grote begrippen, uitdrukkingen, woorden die ik telkens weer hoor maar waarvan ik niet begrijp wat het betekent, hoe het moet, op welke wijze het werkt. Loslaten is er een van, iets een plaats geven een ander en acceptatie. 

De aansporing - vaak vanuit een spirituele, dare I say: moralistische achtergrond - om toch vooral te accepteren, zonder de redenen te bevragen, te betwijfelen, of te mogen onderzoeken, gaat meestens gepaard zonder handleiding.

Acceptatie is, zo heb ik begrepen, een van de kernwaarden van het Boeddhisme en velen, ook in Nederland, zijn zelfverklaard Boeddhist. Ik niet. Schaar mij maar onder de geloofscategorie 'anders'. En ik, anders als ik ben, weet niet hoe te accepteren.

Ik wil begrijpen. Ik wil horen. Ik wil weten. Dat is, weet ik inmiddels, niet de bedoeling. De redenatie is dat in every life a little rain must fall ofwel het is prima dat niet alles je voor de wind gaat. Waarom vechten tegen iets dat je niet kunt veranderen, dat normaal is en erbij hoort? 

Okay, klinkt logisch maar niet alles is normaal, niet alles is 'zoals het hoort', niet alles is zonder pijn en lang niet alles is eerlijk. Kortom, wat als dat beetje regen een orkaan blijkt die je verpulvert en reddeloos, redeloos achterlaat? Moet je dat ook voor lief nemen, schouders ophalen en doorgaan?

Accepteren, kun je dat wel? Ik niet, zelfs niet als die orkaan een briesje is. Ik kan niet alles klakkeloos accepteren. Ik kan niet passief toekijken en niets doen - zeker niet wanneer het onderwerp van acceptatie onder mijn huid zit. 

Ik moet altijd denken aan King Lear die ijlend in een woeste storm over de heide zwierf onderwijl de Goden vervloekend om het lot dat hem getroffen had. Van acceptatie had hij nog nooit gehoord en, het moet gezegd, er was ook niemand die hem daartoe aanspoorde. 

Dat tieren maakt het niet makkelijker, ik geef het toe en inderdaad schreeuwen, huilen, vloeken zal niets veranderen maar in elk geval laat je je niet als een mak lam naar de slachtbank leiden - zoiets zit erachter.

Het is de onbewuste wens controle te houden over een oncontroleerbare situatie. Dat zal het zijn. Het uiten van machteloosheid - zo'n kutgevoel dat. Hoe kun je in zo'n situatie van wat ik maar even overmacht noem, geloven dat het gebeurde goed is? Dat het ergens toe dient? Dat het beter zal gaan - ooit?

Acceptatie vereist geloof, vertrouwen, zekerheid, overgave in de grotere macht waar je voor moet buigen, graag of niet. Raakt aan verlangens en wensen - het ego zouden spirituelen het noemen.

Het ego, zo is de leer, moet genegeerd worden als de schreeuwende aap die het is. Tja... Bovendien, zo is de aanname, er is altijd een les te leren, een opdracht te vervullen, alles heeft een hoger doel en wie kan daar nu tegen zijn?

Ja, wie is er niet voor verrijking, verdieping? De oplossing - maar dat is het verkeerde woord - de juiste weg - nog enger taalgebruik - is ongetwijfeld inderdaad maar te accepteren wat op ons pad komt. 

En dan komen weer die termen: je moet gewoon alle weerstand laten varen, alle woede en onbegrip loslaten en accepteren. Accepteren. Accepteren. Accepteren zul je leren - of je wilt of niet.

Maar hoe doe je dat? Hoe gaat dat? Hoe werkt dat? Hoe begin je er aan?

Gisteravond - eergisteren alweer nu ik dit type - zapte ik en hield stil bij de BBC waar een programma was over hiking in het Lakedistrict 1). Mooie beelden van Engeland. Prachtig Engels weer ook - het regende dat het rookte. 

Toen opeens viel dat woord: acceptance. Het regent dat het giet, de volgende - hoe noemen wandelaars dat? - hut is miles away, je zult nat worden, door en door nat. Wat kun je doen? Dit is wat de presentatrice Julia Bradbury erover zei:

'You might as well relax and enjoy whatever comes your way' 1).

Dat is andere koek dan zomaar roepen dat je moet accepteren wat er op je pad belandt. Relax, ontspan je en probeer te genieten van wat je tegenkomt, goed of vervelend, nat of droog. 

Je kunt maar beter diep in- en uitademen en met opgeheven hoofd omarmen wat de Goden over je uitstorten. En onthoud: na regen komt zonneschijn en heel misschien zie je een regenboog - zo een met potje goud verstopt aan het einde.

Ik zeg niet dat aanvaarden, accepteren zo makkelijker wordt, dit is nog steeds geen handleiding. Ik blijf het moeilijk vinden maar vond houvast aan of bij het woord relax. Een sympathiek woord met positieve connotaties.

Van de ene minuut op de andere kreeg het begrip accepteren een andere, vriendelijkere, minder dwingende en vreedzamere lading. Ik hoef niet meer te vechten tegen weerstand maar kan gewoon meebuigen - ook een spiritueel bekend gegeven overigens - en omarmen.

Wat een opluchting! Ik hoef niet meer te vechten. Hoef me niet meer dom te voelen omdat ik oprecht niet weet hoe accepteren moet. Ik hoef alleen maar uit te ademen. Ontspan. Laat gaan. Alles komt goed. Na regen komt zonneschijn.


Kate
24 juli 2010





1) Het programma dat ik zag was: Wainwright Walks: Coast to Coast - Gateway to the Lakes.
De foto komt van: 
http://www.livefortheoutdoors.com/News-Landing/Search-Results/Features/Your-10-favourite-LFTO-pages-for-2009/

Loslaten

schouder

'Je moet het loslaten', zegt mijn fysiotherapeute over mijn pijnlijke schouder. 'Al die spanning, die omhooggetrokken schouders: laat los!' Makkelijker gezegd dan gedaan.

'Hoe doe je dat, loslaten?' Ik vroeg het haar en ze gaf antwoord zoals een ieder die die vraag gesteld wordt antwoord geeft. Zoals ikzelf honderden malen antwoordde: 'verleg je aandacht, wees je bewust van het gevoel, schrijf het van je af, ga lopen. Hou van jezelf!'

Het blijft een moeilijk gegeven wat je doet, hoe je doet met al die ongrijpbare dingen - nee, geen dingen - gevoelens, emoties, energie die zoveel invloed op ons functioneren hebben. Geen idee waarom mijn schouder en nek zo pijnlijk zijn. En toch ook weer wel.

Er rust zoveel op mijn schouders - onzin natuurlijk, absoluut zelf bedacht, niemand die me daartoe dwingt of erom vraagt maar ik voel de verantwoordelijkheid. Zoveel op mijn nek. 'Wanneer ga je die ballast van je afgooien', vroeg een coach jaren geleden al. 

Ik keek haar stralend aan. Ze herhaalde haar vraag en de setting: een woestijn met ergens in de verte een oase. Onbereikbaar, onmogelijk die op tijd te bereiken als je al die kilo's blijft meezeulen. 'Wanneer ga je dat gewicht afwerpen opdat je op tijd bij de waterput zult zijn?' Ik weet niet of mijn antwoord haar schokte.

Ik ben wie ik ben. Ik wou dat ik anders was. Jammer dan voor alle mensen die menen te moeten prediken dat je goed bent zoals je bent, dat je jezelf moet accepteren, dat je van jezelf moet houden. Ik wou dat ik anders was. Makkelijker. Liever. Geduldiger. En nog wat erren die me nu, redelijk happy als ik me voel, niet te binnen schieten. Misschien als ik anders was geweest, dan...

hart

Honderden dagboekdelen schreef ik over mijn datingavonturen, over mijn zoektocht naar een Man, over dat hart van mij dat brak, over loslaten en accepteren - schrijven helpt niet, kan ik u hierbij mededelen. Het lucht op je geheimen, je pijn en verdriet, je woede en machteloosheid aan papier toe te vertrouwen, het resulteert soms in prachtige teksten maar oplossen doet het niets.

Weten dat anderen hetzelfde meemaken of erger maakt het hartzeer ook niet minder. Geduldige oren, lieve woorden, een arm om je heen, niets maar dan ook niets verandert de realiteit. Het is hoe het is en je hebt het maar te accepteren hoe het komt, zonder antwoorden of uitleg en alle weerstand die je daaromtrent voelt moet je loslaten.

Ik sprak mannen en vrouwen, bijna vijf jaar lang was ik een luisterend oor, een begrijpende ziel, een spiegel soms die zei wat mijn fysio vandaag tegen mij zei. 'Ik ben ook zo hoor maar toch moet je proberen...' - nee, dat laatste zei ik niet. Ik zei nooit hoe anderen het anders zouden moeten doen. Wie ben ik dat te zeggen? Wat weet ik? Woorden zijn vluchtig en adviezen worden makkelijk naast ons neergelegd. Wie van u zonder twijfel is...

'Als het goed voelt, moet je doorgaan', zei iemand tegen me - en ik ging door. Ik ga door. Tegen beter weten in, voorbij al mijn grenzen, ondanks al mijn vragen. Het is een wonder dat ik niet met gillende sirenes ben afgevoerd - beetje dramatisch uitgedrukt wellicht. Drama, ja daar hou ik wel van. Shakespeare leerde me veel.

Hij leerde me dat de afloop altijd ongewis is. Dat je vaak geen invloed hebt of minder dan je dacht waardoor zaken anders lopen dan je wilde. Soms komt alles goed. Vaak niet. Het hangt er maar net vanaf aan welke kant je staat, waar je wiegje stond, hoe je zelf gebakken bent, wie je kent, welke acties je onderneemt en hoe de Goden over je denken. De enige op wie je kunt vertrouwen - als er al zoiets bestaat - ben jij zelf.

loslaten of vasthouden

'Controle', zegt de fysio, 'laat de controle gewoon eens los.' Ik hoor mezelf praten. Wat is het ergste dat er kan gebeuren als je even je grip verslapt? Niets! Er zal niets ernstigs gebeuren. Volgens mijn fysio is het zelfs goed. 'En', zo voegt ze eraan toe, 'heb een beetje geduld. Geef het een paar weken en kijk dan hoe het gaat.'

Ik heb geen geduld. Een ieder die nog een potje geduldspilletjes op de plank heeft staan: meld u! Ik heb ze nodig. Met spoed! Het - lees: alles - gaat me te langzaam maar ik kan het - zoveel is duidelijk - niet forceren. Ik moet het overlaten aan de Goden, de fysio, de instanties, bureaucratische molens, mensen - ik haat mensen (oeps, daar heb ik het dan toch gezegd!).

Er is zoveel om me druk over te maken: mijn gezondheid, die van mijn ouders, de politiek, onbetrouwbare mannen (en vrouwen), oneerlijkheid, hebzucht, laksheid, the state of the world - en ik kan er niets of maar heel weinig aan veranderen. Als ik gespannen ben, voel ik tegenwoordig mijn schouder en mijn nek. Prima want dan ben ik me bewust van de stress en kan ik loslaten.

Alleen, ik weet nog steeds niet hoe dat moet...


Kate
2 juli 2010



Foto 1: http://www.physioct.nl
Foto 2: http://blogimages.bloggen.be/dmek1960/599-fcceb02749ab63db000cc00cababf4a2.jpgm
Foto 3: http://www.ferdyonfilms.com/?p=229

Chocolat: de film

'The Maya believed that cacao had the power to unlock hidden secrets and reveal destinies.'¹

Juliette Binoche als Vianne

Ook vanavond was het weer smullen op de BBC waar de film Chocolat naar het gelijknamige boek van Joanne Harris draaide. Waar zal ik beginnen, er is zoveel om te vertellen...

Zoals zo vaak, kende ik het boek vóór ik de film zag of zelfs wist van een verfilming en ik moet zeggen dat ik, toen ik deze film de eerste keer zag, moeite had met het script, dat hier en daar nogal afwijkt van het oorspronkelijke verhaal. Ik was het niet eens met de adaptatie en ben het eigenlijk nog steeds niet, hoewel ik er vanavond minder mee zat dan eerder.

Adaptatie van verhalen, redigeren, inkorten of juist verlengen, accenten verleggen en rollen aanzetten of afzwakken, ik weet er wel iets van. Tijdens mijn studie bestudeerde ik het werk van Shakespeare. Hij beheerste de kunst van het hergebruiken, herschrijven, adapteren van andermans tekst, oude geschiedenissen uitstekend.

Dat resulteerde in een oeuvre dat door de eeuwen heen keer op keer in gewijzigde vorm getoond, verfilmd, herschreven of geleend danwel gebruikt is. Wat ik leerde tijdens mijn studie is dat geen enkele vertolking van een tekst identiek kan zijn aan het origineel - en wat is een origineel, bestaat dat wel?

Viannes chocolat

Dus heb ik mij, in al mijn onvrede over de wijzigingen in het verhaal Chocolat, neer te leggen bij de visie van de regisseur en hou ik mij vast aan de toestemming die de auteur aan de regisseur gegeven heeft bij de overdracht van de rechten ter verfilming².

Vanavond keek ik een stuk onbevangener dan die eerste keer. Ik genoot van de cast met o.a. Juliette Binoche, Johnny Depp en Judi Dench. 

Binoche en Depp

Binoche 'ken' ik sinds zij naast Jeremy Irons - hij die zo indrukwekkend Charles Ryder neerzette in de televisieserie van Brideshead Revisited uit 1981 - in Damage speelde.

Johnny Depp als Roux

Met Depp heb ik weinig al zou ik, net als Vianne, direct verliefd worden op Roux.

Dame Judi Dench

Dame Judi Dench is een kanon waar ik diep voor buig.

Met zulke mooie, indrukwekkende auteurs kan het niet anders dan dat de film niet zal vervelen (zeg ik maar uit de losse pols).

Ik viel in elk geval voor de verandering eens niet in slaap want ik genoot behalve van de acteurs ook van het verhaal (zelfs in deze versie), van de mystiek van chocolade, de rituelen, de prachtige winkel (wat een vloer!), de interactie tussen de dorpelingen. De geweldige styling, de mooie muziek en de setting maakten dat ik me niet verveeld heb tijdens twee uur Chocolat.

Het boek las ik overigens voor het eerst nadat ik Rode Schoenen, het vervolg op Chocolat, had gelezen - over dat boek zal ik vast een andere keer bloggen want het heeft diepe indruk achtergelaten. Wat een boek... 

Hopelijk wordt het nooit verfilmd :-). Ik heb het al minimaal vier keer gelezen en ik pak het vanavond misschien opnieuw van de plank.

Kate
20 juni 2010


¹ Het citaat komt uit de film Chocolat.
² Voor alle duidelijkheid: er is geen verband tussen Chocolat en de werken van Shakespeare anders dan dat van de eeuwigdurende thema's van de liefde - tussen man en vrouw, moeder en dochter, buren en de altijd weer heikele relaties tussen 'machtshebbers' en 'het volk', tussen predikers en zij die dat geloven, volgen of juist niet.
³ De foto's (van boven naar beneden) komen van de volgende websites:

http://www.flickr.com/photos/artysmokes/3120843166/
http://rp-online.de
http://www.salon.com/entertainment/movies/review/2000/12/15/chocolat/print.html
http://www.aboutseniors.com.au/images/uploads/chocolat1.jpg
http://www.allmoviephoto.com/c/2000_Chocolat_JudiDench.html
http://www.flickr.com/photos/artysmokes/3120843166/