maandag 27 juni 2011

Lezen in Coelho

Opnieuw begin ik een boek dat ik niet uit zal lezen. Ja, zucht u maar - ik doe het ook en diep en vol ongeduld. Waarom kan ik niet gewoon een boek uitlezen? Een boek van een schrijver waar ik andere boeken van las en herlas en herlas en herlas. Waar ik over schreef - nee, niet hier, nog niet - en dacht. Die ik meenam. 

Meenam? Ja, die ik bij me draag en dat klinkt inderdaad zweveriger dan ik ben maar het is wel zo. Er is een klein aantal boeken dat me dusdanig geraakt heeft dat ik ze meedraag in mijn hart, mee zou nemen naar dat onbewoonde eiland.

Toen ik een aantal keer van Nederland naar het Verenigd Koninkrijk verhuisde en terug en weer heen - op en neer, heen en weer, heel goed om een gevoel van displacement te voeden :-) - zei ik altijd: ik heb niets nodig dan mijn boeken.

Later waren het mijn boeken en mijn pc. En als ik morgen weer zou vertrekken dan zou ik ondanks e-readers, tablets, en wat is er allemaal tegenwoordig dat lezen eenvoudig en bereikbaar maakt, opnieuw een aantal boeken meenemen.

Vandaag deed ik een tweede poging Paulo Coelho's The Winner Stands Alone (1) - uhm tja wat - te vinden. 

Het stond maanden op de plank - kan me mijn eerdere poging niet herinneren of ben ik toen niet verder gekomen dan even bladeren en wegleggen? Zou kunnen, het boek zag er ongeopend uit. 

Mooi weer buiten en hitte binnen lokte mij naar het landgoed waar ik met maaltijdsalade, wijn en boek dacht het uren vol te houden. De avond was nog jong en het boek telt voldoende pagina's.

Veertig bladzijdes las ik - tweeënveertig-en-een-derde om precies te zijn. Waarom het niet lukt kan ik niet goed zeggen. Misschien de afstandelijke manier van schrijven.

Derde persoon enkelvoud, nergens een 'ik-persoon', gecombineerd met de onvoltooid tegenwoordige tijd, een niet gebruikelijke combinatie in schrijversland. Veel reflectie, opsommingen, gedachtes die geen houvast krijgen. '"My name's Olivia," says the young woman, pretending to believe his lie'(2).

Nu ik het zo bekijk, zou zo'n zin op mijn schrijfcursus van een aantal jaar geleden zonder genade zijn doorgestreept en ook in de vele schrijfboeken die ik las, is dit een voorbeeld van hoe het niet moet. 

Ligt het aan het perspectief, aan de gekozen verteltijd of is het toch het onderwerp. Een man die wil moorden om zijn geliefde terug te winnen? Een bespiegeling over de oppervlakkigheid van roem, rijkdom en bekendheid.

Ik ben op dit moment in een mooie mailwisseling verwikkeld en toevallig ging het in de mail o.a. over hedonisme. Wein, Weib und Gesang. Sex and drugs and rock and roll. De overmatige focus op het bevredigen van de eigen behoefte ten koste van the self, de ander en de maatschappij. Zoiets. Het verdriet dat het najagen van illusies of sprookjes omlijst of voedt. 

Ikzelf ben een matig mens in bijna alle opzichten maar het verlies van een Man heeft me aan de rand van de afgrond gebracht, ik zou me dus moeten kunnen identificeren met Igor Malev, de hoofdpersoon van The Winner Stands Alone zoals ik me identificeerde met de naamloze verteller in The Zahir (3), ook zo'n man die geobsedeerd is door het vertrek van zijn vrouw - een vertrek zonder reden, zonder afscheid. Herkenbare kost. Brrrr.
[A zahir] is someone or something which once we have come into contact with them or it, gradually occupies our every thought, until we can think of nothing else. This can be considered either a state of holiness or of madness.(4)
De Man die vertrok zonder reden te geven of uitleg werd mijn zahir en het boek heb ik tot mij genomen, gelezen, herlezen, nogmaals herlezen. Het boek begeleidde me op mijn weg van obsessie via diep gevoeld verdriet naar heling. 

Ik weet niet of je ooit kunt helen als je hebt gevoeld wat ik heb gevoeld maar in elk geval is het gevoel van gevaar, van alles kunnen en/of willen doen om het waarom beantwoord te krijgen, opgelost.

De hoofdpersoon in The Zahir vindt zijn antwoord - meer zal ik niet verklappen - en ik heb veel aan het boek gehad tot ik het niet meer uit hoefde te lezen. Misschien om al deze redenen zal ik ditmaal The Winner Stands Alone ook niet uitlezen. 

Omdat ik niet meer zou willen moorden om de man terug te halen, omdat ik zover van het ijdele leven in Cannes, de setting van het boek, afsta en er niets in herken. Omdat ik wellicht heb geleerd dat geen enkel persoon het waard is jezelf zo naar beneden te halen dat je bereid bent de wetten van God en de mensheid, je eigen innerlijke wetten met voeten te treden. Zo slecht...!

Enfin, het boek gaat maar weer terug naar de plank waar het lag en ik ga toch nog maar even boekloos op het landgoed zitten om straks om 22:00 uur te genieten van het tweede deel van een aflevering van Silent Witness op de BBC. Hele andere koek dat en razend spannend!

Kate
27 juni 2011


(1) The Winner Stands Alone, Paulo Coelho, HarperCollins Publishers, 2009.
(2) Idem, pagina 16
(3) The Zahir, A novel of Obsession, Paulo Coelho, HarperCollins Publishers, 2006.
(4) Idem, links van de titelpagina